UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANMA SUÇU
UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANMA SUÇU
Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde Nedir?
AMATEM'in yapmış olduğu tanıma göre uyuşturucu madde; yasal olan veya olmayan, uyarıcı veya uyuşturucu niteliği olan, bağımlılık yapan maddelerin tümüne denir. Daha geniş bir tanımla; alışkanlık ve bağımlılık yapan, sarhoşluk, keyif, tutku ve uyanıklık verici, tahrik edici etkileri bulunan doğal veya sentetik maddelerin tamamı bu kapsamdadır. Bu kapsamda uyuşturucu maddelere örnek olarak: Afyon, morfin, kodein, eroin, esrar; uyarıcı maddelere örnek olarak: Amfetamin, kokain, crack, ecstasy, methamfetamin, lysergic acid diethylamid (LSD) sayılabilir. Türk Ceza Kanunu'nda uyuşturucu ve uyarıcı maddeler tek tek sayılarak sınırlandırılmamıştır, dolayısı ile yukarıdaki tanımlara uyan maddelerin kullanımı türü fark etmeksizin kanunen suç teşkil edecektir.
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanmak Suç Mudur?
TCK m. 191 uyarınca: '' Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.'' Denilmektedir. Bu kapsamda, yukarıdaki tanımlar kapsamında uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçtur. İlgili maddeden de anlaşılacağı üzere, söz konusu suçun oluşması için kullanmak şart değildir, henüz kullanılmamış olsa dahi kişinin evinde, iş yerinde, aracında veya üzerinde bulunduğu tespit edilmesi halinde, yine suç oluşacaktır. Bununla birlikte, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin, para karşılığında alınmış olup olmadığı da önemli değildir, herhangi bir bedel ödemeden temin edilen veya kabul edilen maddeler de ilgili madde kapsamında suç teşkil etmektedir.
Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddede ''Kişisel Kullanım Sınırı'' Nedir?
Türk Ceza Kanunu kapsamında, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak veya bulundurmak ile uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapmak ayrı ayrı suçlar teşkil etmektedir. Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticaretinin cezası en hafif hali ile on yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile adli para cezası iken; uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma veya bulundurmanın cezası iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıdır.
Yukarıda açıkladığımız ceza alt sınırlarına bakıldığında, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak ile satışını yapmak arasında çok ciddi bir yaptırım farkı vardır. Bu nedenle, tespit edilen veya ele geçirilen maddenin kullanma amacıyla mı yoksa ticari amaçla mı bulundurulduğunun belirlenmesi çok önemlidir. Tespit edilen maddenin hangi suçu oluşturacağı öncelikle kişinin bulundurma amacının ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Kişinin amacının tespitinde, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin miktarı belirleyici olmaktadır. Bu miktara ''Kişisel Kullanım Sınırı'' denilmektedir. Kanunda böyle bir sınır veya ayrım olmamakla birlikte, uygulamada Yargıtay kararları doğrultusunda tespit yapılmaktadır.
”Adli Tıp Kurumu tarafından esrar kullananların her defasında bir ila bir buçuk gram olmak üzere günde üç kez esrar tüketebilecekleri değerlendirilmektedir. Yine esrar kullanma alışkanlığı olanların, birkaç aylık ihtiyacı karşılayabilecek miktarda esrar maddesini ihtiyaten yanlarında ya da kolay ulaşabilecekleri bir yerde bulundurabildikleri adli dosyalara yansıyan ve bilinen bir husustur. Buna göre esrar kullanan faillerin, olağan sayılan bir süre içerisinde kişisel olarak kullanıp tüketebilecekleri miktarın üzerinde esrar maddesi bulundurmaları durumunda, bulundurmanın kişisel kullanım amacına yönelik olmadığı, ancak uyuşturucu maddenin ticaret amacıyla bulundurulduğuna ilişkin başkaca somut delil yoksa şahsi ihtiyaç ya da daha az miktarda uyuşturucu madde bulundurulmasının kullanmak amacı taşıdığı kabul edilmelidir. Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; Bir ihbar üzerine yakalanan sanığın üzerinde taşıdığı poşetin içerisinde ele geçirilen kenevir bitkisi dışında, uyuşturucu madde ticareti yaptığı yolunda teknik ya da fiziki takip, tanık beyanı, iletişimin tespiti v.b gibi somut, yeterli, her türlü şüpheden arınmış, kesin ve inandırıcı herhangi bir delil elde edilememesi, uygulamada ilke olarak kabul edilen yıllık uyuşturucu madde kullanım miktarı göz önünde bulundurulduğunda, adli raporda belirtilen 345,510 gramlık esrar maddesinin yıllık şahsi kullanım sınırları içerisinde olması, sanığın uyuşturucu maddeyi satmak için değil kullanmak amacıyla satın aldığı yönündeki aksi kanıtlanamayan istikrarlı savunmaları birlikte değerlendirildiğinde, uyuşturucu madde ticareti suçunu işlediği şüphe boyutundan öteye geçememektedir.” (Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2012/10-1335 esas 2013/423 karar 22.10.2013 tarih)
UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANMANIN CEZASI NEDİR?
TCK m 191 uyarınca: ''Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.'' Denilmektedir. Bu kapsamda, uyuşturucu veya uyarıcı madde bulundurduğu veya kullandığı tespit edilen kişiler, olayın özelliklerine göre iki ila beş yıl arası hapis cezası ile cezalandırılacaktır. Ancak; aynı kanunun ikinci fıkrası gereğince; bu suç ile ilgili başlatılan soruşturmada, erteleme şartları oluşmasa dahi beş yıl süre ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilecektir.
Kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilirken, gerek görülmesi halinde kişinin tedavi görmesine de karar verilebilecektir. Bu süre zarfında kişinin uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanıp kullanmadığının tespiti amacıyla ilgili kuruma sevki sağlanacaktır. Eğer kişinin bu süre içerisinde yeniden uyuşturucu madde kullandığı, kullanmak için bulundurduğu veya tedavisinin gereklerini yerine getirmediği anlaşılırsa; kişi hakkında ertelenmesine karar verilen kamu davası yeniden soruşturma yapılmasına gerek duyulmaksızın açılacaktır. Bundan sonra tekrardan aynı suç işlenirse, kişi hakkında yeniden erteleme kararı verilmeyecektir. Ancak; kişi denetim süresi içerisinde yükümlülüklerini yerine getirirse, sürenin sonunda hakkında takipsizlik verilerek dosya kapatılacaktır.
Tarafımızca; uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma suçuna ilişkin genel bilgilendirmelerde bulunulmuştur. Ancak, söz konusu suçun cezası, soruşturma ve kovuşturma aşaması, infazı, mükerrir suçlara ilişkin hükümler ile diğer suçların kapsamına giren özel hallere ilişkin açıklamalar yazımızın konusu dışında kaldığından detaylı bilgi edinme ve danışma için profesyonel danışmanlık alınmasını tavsiye ederiz.
Av. Nurefşan İRDEMEZ