Hakaret Sayılmayan Kelimeler

Türk Ceza Kanunu m.125’de tanımlanan hakaret suçu, “Kişilere Karşı Suçlar” ana başlığı altında yer alan “Şerefe Karşı Suçlar” kapsamında düzenlenmiştir. Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte “somut bir fiil veya olgu isnat etmek” veya “sövmek” suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldırmak şeklinde oluşan seçimlik hareketli bir suç tipidir. TCK 125. maddesinde belirtildiği üzere kişinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte bir fiil veya olgu isnat edilmelidir. Bu kavram neticesinde hangi kelimelerin kişinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte olduğu ile ilgili somut olaylar incelenecektir. Bu kapsamda Yargıtayın yerleşik kararları ışığında sıkça sorulan bazı kelimelerin hakaret sayılıp sayılmayacağı yazımızda incelenmiştir.

-İlk olarak Yargıtay bazı kelimeleri kişinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek ağırlıkta bulmamış bu kelimeler için" kaba hitap , nezaket dışı kelime ve sözler" ifadesini kullanmıştır. Aşağıda belirtilmiş bu kelimeler kaba söz/hitap kabul edilecek ve hakaret suçunu oluşturmayacaktır.

"...'terbiyesiz herifler ' biçimindeki sözlerin, nezaket dışı kaba hitap tarzı olup, sövme, somut bir fiil ya da olgu isnadı olarak kabul edilemeyeceği, müştekilerin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurları oluşmadığından.."18.Ceza Dairesi 2017/6450 E. , 2019/10939 K.

“...'sizden bu beklenir adalet bu kadar, siz insan mısınız' şeklindeki sözlerinin mağdurun onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu gözetilmeden hükümlülük kararı verilmesi..." 18. Ceza Dairesi 2015/6492 E. , 2015/3335 K.

"...'Ateist, Allahsız Kitapsız' tarzında sözler söylediği, şeklinde kabul edilen olayda, sanığın kullanmış olduğu ifadelerin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibari ile oluşmadığı gözetilmeden...."18. Ceza Dairesi 2015/35894 E. , 2017/8117 K.

"...' sen kalıbının adamı değilsin' şeklinde ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözleri ile sanık ...’ın ...’e söylediği kabul edilen 'ne diyorsun lan' şeklinde ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerinin, tarafların onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle .."18. Ceza Dairesi 2017/7394 E. , 2019/10751 K.

"...'kıllık yapıyorsunuz, boşuna oturuyorsunuz, işinizi yapmıyorsunuz terbiyesiz' şeklindeki sözün muhatabın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibariyle oluşmadığı gözetilmeden.." 18. Ceza Dairesi 2019/1873 E. , 2019/6555 K.

"...'Sizin maaşınızı biz veriyoruz, biz konuşuruz ama siz konuşamazsınız, çeneni kapat' şeklinde söylediği sözlerin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek tarzda somut bir fiil isnadı ya da sövme içermediği, kaba hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibari ile oluşmadığı gözetilmeden..."18. Ceza Dairesi 2015/4229 E. , 2015/5707 K.

"...'ne kadar bencil ve yalancı adam olduğunu Allah bana gösterdi, yalancılar' şeklindeki sözün, mağdurun onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı davranış niteliğinde olduğu ve hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden..."18. Ceza Dairesi 2019/11735 E. , 2020/7439 K.

"...'delikanlı değilsin, sen karısın' şeklinde ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerinde hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden..." 18. Ceza Dairesi 2015/44413 E. , 2017/15756 K.

"...'sen şizofren hastasısın, iki ruhlusun, doktora git bir an evvel sağlığına kavuş 'şeklindeki sözlerinin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, ağır eleştiri niteliğinde olduğu ve hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden ..." 18. Ceza Dairesi 2015/11055 E. , 2015/10949 K.

-Yine Yargıtay Ceza Genel Kurulu ve Yargıtay Ceza Daireleri beddua niteliğindeki sözleri hakaret olarak kabul etmemiştir.

"...'Bu mu sizin adaletiniz, Allah belanızı versin, Allah çoluğunuzdan çocuğunuzdan çıkartsın' şeklindeki sözlerinin muhatabın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı ve beddua niteliğinde olduğu..."18. Ceza Dairesi 2016/12319 E. , 2018/11613 K.

"..'canın cehenneme' biçimindeki sözlerin katılanı aşağılama, küçültme boyutuna ulaşmayan, rahatsız edici tarzda dile getirilmiş beddua niteliğinde olduğu gözetilerek...18. Ceza Dairesi 2015/6116 E. , 2015/3252 K.

"... ' Bismillahirrahmanirrahim bizi yaratan, kollayan, rızıklandıran Allah'a ham dolsun, peygamberlerine selam olsun, siz bizi çok üzdünüz, canımızdan can aldınız, Yüce Allah ahiretinizi cehenneme çevirsin, her iki cihanda yüzünüz gülmesin, Allah'ın laneti senin ve ailenin üzerine olsun, utanmadan bir de yılbaşı kutluyon, Allah'ın gazabı ve laneti senin ve ailenin üzerine olsun, ahiretin cehennem olsun, bu da Allah'dan son dileğim, Allah her şeye kadirdir bir daha arama sakın sakın, çoluğundan çocuğundan çıksın amin' şeklindeki ifadelerin mağdurun onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, beddua niteliğinde olması nedeniyle, hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden.."18. Ceza Dairesi 2015/6761 E. , 2015/6018 K.

-Ağır eleştiri veya rahatsız edici sözler hakaret suçu kapsamında değerlendirilmeyecektir.

"...'senden memur olmaz, ne biçim memursun' şeklinde ağır eleştiri niteliğindeki sözlerin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden..." 18. Ceza Dairesi 2016/17613 E. , 2019/3425 K.

"... Ağır Ceza Mahkemesi heyetinde bulunan hakimlere yönelik söylediği kabul edilen 'Yuhh adaletiniz bu mu' şeklindeki sözlerin mahkeme heyetinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, ağır eleştiri niteliğinde olduğu ve hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden..."18. Ceza Dairesi 2015/6151 E. , 2015/3567 K.

"...'Sen ne işe yararsın, bilmiyorsan burada oturma, seni buraya kim oturttu?' şeklindeki sözlerin, ağır eleştiri ve kaba hitap tarzı niteliğinde olması nedeniyle hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden..."18. Ceza Dairesi 2015/7358 E. , 2015/14397 K.

"...'kimsin ulan sen, tahsilatçı mısın mafya mısın tetikçi misin avukat mısın' şeklinde, ağır eleştiri ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerinde hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden.."18. Ceza Dairesi 2015/37776 E. , 2017/8960 K.

Hangi kelimelerin hakaret sayılıp sayılmayacağı hususunda net bir ölçüt bulunmamaktadır. Her somut olay kendi içinde ayrı değerlendirmelidir. Bu doğrultuda Yargıtay kararları somut olay değerlendirilmesi açısından bize ışık tutmaktadır. Doğru değerlendirme için uzman bir kişiden yardım almak faydalı olacaktır.